"Dronningen" av Andrew Morton

Andrew Morton (f. 1953) er ein av dei mest kjente forfatterne i biografi-sjangeren og er ledande innan moderne celebritet (i mangel av eit betre ord). Hans banebrytende biografi Diana: Her True Story låg på bestselgerlistene i New York, og han har skrevet om andre kjendiser som Monica Lewinsky, Tom Cruise og den nye Prinsen av Wales, prins William. Hans siste utgivelse er om dronning Elizabeth, og den kom ut i mai dette året.

Torsdag 8. september går eg heim frå jobb og sjekker samstundes storyer på Instagram. Ein av storyene er frå Stine Friis (digital konsulent i Aschehoug og me har felles interesse for kongelige). Ho har tatt bilete av ein TV-skjerm som viser at dronninga i England er meget sjuk. Eg tenker som så at viss noko skjer i løpet av ettermiddag/kveld må eg få unna handletur før eg benker meg foran TV-en. Etter endt middagslaging skrur eg på BBC World News og der blir eg heile kvelden. Eg følger med sånn av og på i nokon timar, og tenker som så at når det først sendes live frå England om dronninga er det noko galt. Og nyhetsankeret i BBC, Hugh Edwards, har hatt svart dress og slips i timesvis (dei fekk nemlig pepper slengt etter seg då dronningmora døydde i 2002). Så kjem nyheten: Dronninga, i ein alder av 96 år, har avgått ved døden. Her har eg venta i fleire timer, og får totalt sjokk. "Nei, nei, nei, eg er ikkje klar" kjem det frå meg der eg sitter i sofaen.

Eg er den einaste eg kjenner som i løpet av dei neste elleve dagane fram til begravelsen mandag 19. september satt klistra til BBC World News kvar dag etter jobb. Det var mykje pomp og prakt, mange timer med køyring og spasering for dei kongelege, og mine tårer satt laust meir enn ein gong. Det er fleire ting som er litt på skakke i den britiske kongefamilien, men det skal me ikkje gå inn på her. Det som imidlertid må nemnes er dei banebrytande tradisjonane som er endra til fordel for ei moderne tid. Då barna til dronning Elizabeth stod æresvakt ved si mors båre var prinsesse Anne med. I uniform. Det har aldri skjedd før. Då barnebarna, 8 i talet, stod æresvakt, var Louise (dotter til prins Edward) den yngste jenta som nokon gong har gjort det. Hennar bror, James, var den yngste nokonsinne som stod æresvakt. Under æresvakta til barnebarna, som varte ca 15 min, rant tårene. Det er ein maktdemonstrasjon å sørge samstundes som heile verda ser på.

Eit par veker seinare (og takk og lov for at begravelsen var overstått innan då) var eg i Stavanger på Kapittel-festival. Eg hadde ikkje fått med meg at Andrew Morton hadde skrevet ny biografi om dronning Elizabeth, men faktum er at den vart gitt ut på norsk same dag som begravelsen. Det var neppe planlagt. Eg måtte faktisk sjekke om dronninga var død i biografien, og når den vart utgitt første gong. Nå har eg lest boka, og for meg som har lest om kongelege i 20 år var det lite nytt å hente, men eg trur at for den nye royal watcher/rojalist er den ypperlig. Eg vil og anbefale Inger Merete Hobbelstad sin biografi, Årene med Elizabeth (intern lenke), som eg syns er hakket betre enn Morton sin.

Eg ser fram til kroning i mai neste år, eg har trua på kong Charles III og trur han, dronning Camilla, og andre medlemmer av kongefamilien vil gjera ein god jobb for sitt land. Nå blir kongen 74 år om få veker, og er tidenes lengsittande kronprins. Med tanke på hans foreldres og mormors høge alder gir eg han minst 20 år på trona. Den som lever, får sjå!

XOXO

| Original tittel: The Queen | Utgitt: 2022 | Format: Innbundet, 350 sider | Forlag: Gyldendal |