Månadsoppteljing #109 | Juni i bøker

Juni var: Den har vore varm og klam, og då varmen endeleg slapp taket var eg den som jubla. Det er nemlig ikkje så greit å frese til ungane fordi du sjølv ikkje toler så mykje varme. I andre nyheter så går fotball-EM sin seiersgang frå Tyskland, og eg er ein av dei som ser fotball på seine kvelder.

I juni har eg lest: Leselysta har ikkje tatt kvelden i varmen, tvert imot. Eg er jo og av dei som leser medan eg ser TV, og med så lite mål i EM så blir det mykje lesing.

* Fredrik Lilleby: Norges fremste Thomas Mann-ekspert (papir frå biblioteket)

* Erling A. Westgaard Flote: Utveg (papir frå biblioteket)

* Katrine Engberg: Blodmåne (Kørner og Werner #2) (lyd frå Nextory)

* Scholastique Mukasonga: Den barbeinte kvinnen (papir frå biblioteket)

* S.A. Cosby: Alle syndere blør (papir frå biblioteket)

* Therese Bakkevoll: Tallboy (papir frå biblioteket)

* Øyvind Berg: Sommeren med Balder (papir frå biblioteket)

* Erlend Skjetne: Alt som skranglar (papir frå biblioteket)

* Mazdak Shafieian: Skinnende døde (papir frå biblioteket)

* Mikael Niemi: Koke bjørn (papir frå biblioteket)

* Linda Eloise Pedersen: Den kvelden vi ble ekte (papir frå biblioteket)

* Susanne Mørk: Det fraværende (papir frå biblioteket)

* Henry James: The Figure in the Carpet (PLBC #49) (papir frå hylla) OTS

* Wilfred Owen: Anthem for Doomed Youth (PLBC #50) (papir frå hylla) OTS

* Wolfgang Amadeus Mozart: My Dearest Father (PLBC#51) (papir frå hylla) OTS

* Plato: Socrates' Defence (PLBC #52) (papir frå hylla) OTS

* Christina Rossetti: The Goblin Market (PLBC #53) (papir frå hylla) OTS

* Anonym: Sindbad the Sailor (PLBC #54) (papir frå hylla) OTS

* Jette F. Christensen: Demokratiet, det er oss. 10 sårbarheter i verdens beste folkestyre (papir frå biblioteket)

* Alex Ahndoril: Jeg lukker øynene og ber (Nyckelserien #2) (papir frå biblioteket)

* Tsitsi Dangarembga: Alt jeg ikke er (papir frå biblioteket)

* Colm Tóibín: Long Island (papir frå biblioteket)

* Henrik Ibsen: Sancthansnatten (digitalt)

* Susann Stave: Hva skjedde med maten vår? (papir frå biblioteket)

I juni fullførte eg ikkje og fortsetjer med:

* J. Sheridan le Fanu: Carmilla (digitalt med kindle)

* Katrine Engberg: Glassvinge (Kørner og Werner #3) (lyd frå Nextory)

* James Joyce: Ulysses (papir frå hylla) 1001 OTS

I juni har eg kjøpt:

* Sir Arthur Conan Doyle: Den greske tolken og andre Sherlock Holmes-erindringer

I juli skal eg: Jobbe eit par veker til før eg skal ha sommarferie. Lesemaratonet #janeaustenjuly starter i morgon, også har eg halvveis planlagt ein leseutfordring frå Solum Bokvennen med emneknagg #solbokreiser. Mogleg eg har tatt meg vatn over hodet, men det vil visa seg etterkvart. Langlista til Booker-prisen kjem 30.07 så det passer ypperleg!

XOXO

3 x Penguin Little Black Classics | Plato, Rossetti og Anonym

#52 Socrates' Defence er den greske filosofen Sokrates' forsvar i rettssaken år 399 BC. Platon var Sokrates' elev, og har skrevet ned kva som skjer. Eg kunne fint vore foruten, og innser at gresk filosofi er ikkje min kopp te.

#53 Goblin Market er britiske Christina Rossettis dikt. Diktsamlingen inneheld 20 dikt frå viktoriatida. Dei som har fulgt med her ei stund veit at eg er meget glad i viktoriatida, og då eg såg innhaldsfortegnelsen stoppa eg umiddelbart ved diktet som heiter A Christmas Carol.

A Christmas Carol

In the bleak mid-winter

Frosty wind made moan,

Earth stood hard as iron,

Water like a stone;

Snow had fallen, snow on snow,

Snow on snow,

In the bleak mid-winter

Long ago.

Our God, Heaven cannot hold Him

Nor earth sustain;

Heaven and earth shall flee away

When He comes to reign:

In the bleak mid-winter

A stable-place sufficed

The Lord God Almighty

Jesus Christ.

Enough for Him, whom cherubim

Worship night and day,

A breastful of milk

And a mangerful of hay;

Enough for Him, whom angels,

Fall down before,

The ox and ass and camel

Which adore.

Angels and archangels

May have gathered there,

Cherubim and seraphim

Throng'd the air,

But only His mother

In her maiden bliss

Worshipped the Beloved

With a kiss.

What can I give him,

Poor as I am?

If I were a shepherd

I would bring a lamb,

If I were a Wise Man

I would do my part, -

Yet what I can give Him,

Give my heart.

#54 Sindbad the Sailor er ein historie om skipsvrak, store beist og fantastiske øyer frå samlinga Tusen og en natt. Den er i tre deler, og er ein fascinerande historie.

XOXO

| Forfattere: Plato, Christina Rossetti og Anonym | Utgitt: 400, 1862, 900 | Format: Hefta, ca 50 sider | Forlag: Penguin Classics |

3 x Penguin Little Black Classics | James, Owen og Mozart

#49 The Figure in the Carpet er ein sein-viktoriansk novelle frå amerikansk-britiske Henry James. Hovudpersonen som aldri blir nemnt med namn møter sin favoritt-forfatter og blir besatt av å finne meininga i alle forfatterens verk. Eg er tilhenger av viktorianske verk, men satser på at dei seks verka frå Henry James på 1001-lista er betre enn The Figure in the Carpet.

#50 Anthem for Doomed Youth er ein diktsamling frå første verdskrig-poeten Wilfred Owen. Samlinga består av 36 dikt, og er til tider sterk lesing.

1914 (utdrag)

War broke; and now the Winter of the world

With perishing great darkness closes in.

The foul tornado, centred at Berlin,

Is over all the width of Europe whirled,

#51 My Dearest Father er ei samling brev mellom den østerriske komponisten Wolfgang Amadeus Mozart og hans mentor-far Leopold Mozart. Breva er underhaldande, rørande og tidvis skarpe og gir eit unikt innblikk i far-son-forholdet.

XOXO

| Forfattere: Henry James, Wilfred Owen og Wolfgang Amadeus Mozart | Utgitt: 1896, 1920, 1791 | Format: Hefta, ca 50 sider | Forlag: Penguin Classics |

"Utveg" av Erling A. Westgaard Flote

Erling A. Westgaard Flote (f. 1983) har mastergrad i historie og arbeider som lektor i den vidaregåaande skulen. Utveg er den første romanen hans.

Johanne er sytten år, skulenerd og stort sett heime med mor og far i helgene. I nabohuset bur bestefar på straks nitti år, og i fjoset står ein gjeng mjølkekyr. Johanne har sett seg ut profesjonsstudiet i psykologi etter vidaregåande, og jobber hardt for å få femmere og seksere. Etter ein bedriten (bokstaveleg talt) laurdag med nedvask i fjoset sender Johanne ein kort snap til ei tidlegare bestevenninne, og ballen er i gang. Linn hoppa av heile skuleløpet, henger med rånarar og fester kvar helg. Johanne blir invitert med på fest, og takker overraskande nok ja. Ein fest blir til fleire, og vennskapet blir sterkare.

Samstundes kjenner Johanne presset om å ta over slektsgarden, eit par familiehemmeligheter ligger og ulmer, og kvifor drikker eigentleg onkel Tor? Det virker ikkje som mor og far forstår kva Johanne vil i livet, men det kan jo hjelpe å snakke om det.

Utveg er på knappe 150 sider, eg las den på eit par timar, og sitjer med klump i halsen mot slutten. Det ser mørkt ut ei stund, men livet smiler då siste side er vendt. Ungdommen trenger bøker som denne, og at den er på nynorsk er ingen problem. Det sier i alle fall nynorsk-fanatikeren :-) Det handler om vennskap, om å finne sin veg i livet, og at det fins ein utveg for dei fleste utfordringar om ein berre snakkar om ting. Forholdet mellom Johanne og bestefar kjenner eg meget godt igjen, for ein slik bestefar har eg hatt. Varmt anbefalt!

XOXO

| Utgitt: 2024 | Format: Innbundet, 151 sider | Forlag: Samlaget |

"Kniv - Refleksjoner etter et drapsforsøk" av Salman Rushdie

Salman Rushdie (f. 1947) er ein indisk-fødd forfattar som i 1964 mottok britisk statsborgerskap og i 2016 mottok amerikansk statsborgerskap. Rushdie har publisert 16 romaner, og har fleire sakprosabøker på samvittigheten. Etter utgivelsen av Sataniske vers i 1988 har Rushdie levd med ein trussel frå den iranske Ayatollah Khomeini med påfølgende politibeskyttelse. I august 2022 vart Rushdie knivstukket og livstruande skada under eit arrangement i delstaten New York. Det er denne hendinga Salman Rushdies nyaste bok handler om.

Klokken kvart på elleve 12. august 2022, en solfylt fredag formiddag nord i delstaten New York, ble jeg angrepet og nesten drept av en ung mann med kniv like etter at jeg gikk ut på scenen i amfiteatret i Chautauqua for å snakke om hvor viktig det er å beskytte forfattere. (s. 13)

Salman Rushdie skriver opent og levande om angrepet han vart utsatt for. Då det skjedde var Rushdie meget nærme utgivelsen av romanen Seiersbyen og hadde ein idé om neste roman. Men som han skriver eit stykke uti boka så måtte han bare få denne, Kniv, ut av hodet først. Rushdie liker ikkje termen skriving er terapi, men innrømmer at denne boka måtte ut først før ein eventuell ny roman. 

Skadene var omfattende etter gjerningspersonens 15 knivstikk, og det var usikkert om Rushdie kom til å overleve. I dag, nesten to år seinare, er det meste i orden, men alle som har sett nylege bilete av forfattaren ser at det høgre auge stod ikkje til å redde. Det som fascinerer meg med denne boka er kor grundig den er, og det kjem fram i boka at kona, Rachel Eliza Griffiths, var tidleg ute med å sette opp kamera for å dokumentere skadene og utviklingen. Rushdie skriver på første side at han fortsatt ser øyeblikket for seg i sakte film. Det vitner om eit menneske som ønsker å leve, å gjenfortelle og fortelje sin eigen historie.

Kniv - Refleksjoner etter et drapsforsøk er i to deler: Dødsengelen og Livsengelen. I første del er Salman Rushdie på sjukehus, i andre del er han heime i rekonvalesens. Det er interessant å lese om kor mykje ein tar for gitt om ein til dømes får eit par knivstikk i ei hand. Målet var ein periode å kunne knytte neven, og då eg las om akkurat dette i går så vart eg sitjande og knytte neven. Det var jo null problem for meg, men for Rushdie har det vore ein utfordring. I løpet av rekonvalesens-perioden begynte Rushdie og Rachel Eliza Griffiths å vise seg ute blant folk. Det er ein del andre forfattere som blir nemnt i boka, og det er tydeleg at Rushdie er ein belest mann då fleire romaner og tekster blir nemnt. Boka anbefales på det varmeste, og eg skal definitivt sette Rushdies bøker på leselista!

XOXO

| Originaltittel: Knife: Meditations After an Attempted Murder, omsett av Kirsti Vogt | Utgitt: 2024 | Format: Innbundet, 235 sider | Forlag: Aschehoug |

Andre anmeldelser: Tine

Månadsoppteljing #108 | Mai i bøker

Mai var: Månaden har vore i overkant varm, og me gjekk frå vinterdress til kortbukser nærmast over natta. Skogbrannfaren har vore stor i min kant av landet, men dei siste dagers regn bør ha hjulpet. Eg har vore på klassikerlørdag med Janne Stigen Drangsholt og Tomas Gustafsson og diskutert Middlemarch, og på teatersalong med same Janne pluss illustratør Therese G. Eide. På teatersalongen var den kompliserte barnelitteraturen tema i forbindelse med teaterets oppsetning av Matilda. Eg har og vore ca 30 timer i Oslo med Folketeaterets oppsetning av Sound of Music som hovudmål.

I mai har eg lest: Og der var eg tilbake til eit høgt antall bøker ferdigstilt på ein månad, og eg ser med glede på bøkene som har kome frå eiga bokhylle.

* George Eliot: Middlemarch (papir frå hylla) 1001 OTS

* Henrik Ibsen: Fru Inger til Østråt (papir frå hylla) OTS

* Christian Strand: Hva hvis. Min reise for å finne meg selv (papir frå biblioteket)

* Tsitsi Dangarembga: Nervøse tilstander (papir frå biblioteket) 1001

* Nora Ikstena: Morsmelk (papir frå biblioteket)

* Anne Rice: Interview with the Vampire (papir frå hylla) 1001 OTS

* John le Carré: Spionen som kom inn fra kulden (George Smiley #3) (lyd frå Nextory)

* Frode Grytten: Den dagen Nils Vik døde (papir frå biblioteket)

* Jon Fosse: Einkvan (papir frå biblioteket)

* Henrik Ibsen: Bygmester Solness (papir frå hylla) OTS

* Amalie Skram: Constance Ring (papir frå hylla) OTS

* Susanna Clarke: Piranesi (papir frå biblioteket)

* Jeanette Winterson: Ikke bare appelsiner (papir frå hylla) 1001 OTS

* Toni Morrison: Sula (papir frå hylla) 1001 OTS

* Samuel Pepys: The Great Fire of London (papir frå hylla) OTS

* Edith Wharton: The Reckoning (papir frå hylla) OTS

* Amalie Skram: Sjur Gabriel | To venner (papir frå hylla) OTS

* Amalie Skram: S.G. Myre (papir frå hylla) OTS

* Jules Verne: Reisen til jordas indre (papir frå hylla) 1001 OTS

* Amalie Skram: Avkom (Hellemyrsfolket #4) (papir frå hylla) OTS

* Selva Almada: Not a River (papir frå biblioteket) IBP

* Ingvill Hekne: Vi fødte aldri de barna (papir frå biblioteket)

* Salman Rushdie: Kniv - Refleksjoner etter et drapsforsøk (papir frå biblioteket)

* Toni Morrison: De blåeste øyne (papir frå biblioteket) 1001

I mai fullførte eg ikkje og fortsetjer med:

* Katrine Engberg: Blodmåne (Kørner og Werner #2) (lyd frå Nextory)

I mai har eg kjøpt:

* J.M. Coetzee: Stranger Shores. Essays 1986-1999

* Amalie Skram: Avkom (Hellemyrsfolket #4)

* Amalie Skram: Lucie

* Mary Wollstonecraft: Letters written in Sweden, Norway and Denmark

* Virginia Woolf: Indiskresjonaer og andre essay

I juni skal eg: Ingenting spesielt planlagt, men sitter sjelden stille.

XOXO

The 2024 International Booker Prize | Vinnaren

Og vinnaren av den internasjonale Booker-prisen 2024 er Jenny Erpenbeck med romanen Kairos. I -internasjonal Booker-samanheng er det like viktig å hylle omsetjaren, i dette tilfellet Michael Hofmann.

Gratulera til begge!

Sakset frå Booker-prisens nettside:

* ‘It’s a private story of a big love and its decay, but it’s also a story of the dissolution of a whole political system. Simply put: How can something that seems right in the beginning, turn into something wrong?’ – Jenny Erpenbeck on Kairos.

* Kairos follows last year’s International Booker Prize winner, Time Shelter, in being set during and after the fall of the Iron Curtain in Eastern Europe.

* Jenny Erpenbeck, who was longlisted for the prize in 2018, becomes the first German writer to win it. Michael Hofmann becomes the first male translator to win.

* Granta Books wins for the second time since 2016, when the prize took its current form.

XOXO