Bok: "Kreutzersonaten"

Forfatter: Leo Tolstoj (1828-1910)
Originaltittel: Крейцерова соната
Utgitt: 1889
Min utgåve: 1974
Oversetter: Turid Schancke Bjørnflaten
Format: Innbundet, 116 sider
Forlag: Solum
Mål/utfordringar: 1001 bøker, Større geografisk spredning, Back to the Classics

Leo Tolstoj er ein forfatter eg absolutt skulle ha lest meir av, og med Kreutzersonaten og Krig og fred på Classics-utfordringa er hvertfall tanken på plass. I forordet skriver Geir Kjetsaa at Kreutzersonaten er inspirert av verkelege hendingar.

Sommeren 1887 kunne en av hans venner fortelle at han under en togreise hadde truffet en fremmed som fortalte om sin kones ekteskapsbrudd. Omtrent samtidig fikk dikteren en ny inspirasjon - denne gang fra musikken. Blant hans gjester var en begavet elev fra Moskvakonservatoriet som underviste hans sønn i fiolinspill. Sammen spilte de en gang Beethovens Kreutzersonate. (s. 6)

SPOILER ALERT

Kreutzersonaten foregår på eit tog. Ein mann ved namn Pozdnyshev overhøyrer ein samtale i kupéen om ekteskap, skilsmisse og kjærleik. Når ei kvinne i kupéen argumenterer at ekteskap skal baseres på kjærlighet blir det undra i kupéen om kva kjærleik er. Pozdnyshev beskriver sitt eige kjærleiksliv, frå erfaringer med prostituerte til sitt eige ekteskap. Etter nokon år i ekteskap har han innsett at det einaste ekteparet har til felles er barna. Kona hans tar opp igjen musikkinteressen sin, og møter ein flink fiolinist, Troukhatchevsky, og dei to framfører Beethovens Kreutzer Sonata for piano og fiolin. Sjalusi kjem sakte, men sikkert over Pozdnyshev, men han skjuler det og reiser på ein jobbtur. Han kjem heim tidligare enn tenkt og finner sin kone i seng med fiolinisten. Han dreper så sin kone med kniv. Barna blir oppdratt av svigerinnen og mannen, og etter ei tid i fengselet reiser Pozdnyshev fram og tilbake med toget i håp om at togpassasjerene han treffer vil tilgi ham. Det siste vår samtalepartner får høyre før han forlater Pozdnyshev er "Tilgi meg."

Då Kreutzersonaten kom ut vart den raskt sensurert av russiske myndigheter på grunn av argumenta som kjem fram i boka. Tolstoj er ikkje nådig i sine meiningar om ekteskapet, og sjølv om eg ikkje er einig med russeren har boka eit meget godt språk og presenterer kontroversielle argumenter. Eg har lest den i forbindelse med Back to the Classics-utfordringa, og eg angrer ikkje på at den vart valgt i Classic Novella-kategorien. Anbefales!

XOXO