Tema-tysdag #1: Litterære priser

Det er ikkje til å stikke under ein stol at enkelte forfattere mottar ei lang rekke priser for sine bøker, anten det er for ei enkelt bok eller eit heilt forfatterskap. Ved å gjere eit enkelt søk på litterære priser så får du ei lang liste over norske, svenske, danske, britiske, amerikanske og mange andre lands priser som kvart år har som mål å finne den beste boka til sine kriterier.

Det skal godt gjeras å halde rede på dei ulike prisane og kven som er mottaker, og her må ein bokelsker og liste-elsker til tider foreta eit val om kva som er viktig for kvar enkelt. Til dømes så er eg mest opptatt av Nobels litteraturpris, Booker-prisen og Bokbloggerprisen. Dei to første er noko av det største ein kan motta som forfatter, der den eine blir gitt eit forfatterskap og den andre ei enkelt bok. Nå som Booker-prisen og innlemmer amerikanerne så blir det ein pris som omfatter heile det engelske språk. Til neste år blir og den internasjonale prisen gitt ei enkelt bok, og det ser eg på som positivt. Nobels litteraturpris blir veldig ofte gitt ein forfatter som eg aldri har høyrt om, men dette året har ikkje bare gitt prisen til ein sakprosaforfatter, men og til ein forfatter eg faktisk har høyrt om.

Bokbloggerprisen har blitt delt ut to gonger, og dette er ein pris som forfatterne set pris på. Eg tenkjer at med dagens nedskjæringer av bokanmeldelser i avisene så er bokbloggerne unike i sin måte å trekkje fram forfattere som muligens ikkje får anmeldelse i avisene i det heile tatt.

I tillegg til dei tre nemnte fins det som sagt eit utall andre priser som er meir eller mindre kjent. På lista eg fant var det mange eg aldri har høyrt om, og faktum er ofte at viss ein nordmann aldri har mottatt prisen så er den ikkje så viktig for lesende nordmenn. Kvifor lese bøker ut av ei prismottakerliste når det ikkje fins ein einaste nordmann blant mottakerne? Då burde eg straks stryke heile Booker-prisen av mi favorittliste!

Så blir jo gjerne spørsmålet: Kvifor skal ein bokelsker som meg lese bøker som står på Booker-lista eller Nobel-lista? Kvifor kun lese vinnerne av krimprisane Riverton eller Glassnøkkelen og ikkje andre krimbøker? Er det bare vinnerbøkene som er bra, eller har forfatteren andre gode bøker?

Min tanke her er at har ei bok mottatt ein pris så må det jo vera ein årsak til det. I mange prisjuryer sitter det forfattere og forlagsfolk som har ein viss peiling på kvalitet og litteratur, og har gjerne lest boka fleire gonger og hatt høglytte diskusjoner om kvifor ei bok som skal få heider og ære. Det trenger ikkje bety at det kun er vinnerboka som er bra. Mange gonger er dei nominerte vel så bra, men at det kan vera inspirasjon i litterære priser er det ingen tvil om. Eg finner hvertfall mykje inspirasjon, og hadde ikkje oppdaga verken Julian Barnes, Patrick Modiano, Jørn Lier Horst eller Helga Flatland om det ikkje var for litterære priser.

Har du litterære priser du fylgjer?

XOXO

Eg har funne inspirasjon til dette innlegget HER, og satser på fleire slike innlegg framover. Håpet er å klare det kvar veke.