Søk i denne bloggen

onsdag 7. juni 2023

"Ingrid Alexandras arv" av Trond Norén Isaksen

Trond Norén Isaksen (f. 1981) er ein norsk historiker og forfatter. Han vart for alvor kjent då han ga ut si første bok i 2003: Dronningen vi ikke fikk. Det er ein dobbeltbiografi om kong Olav og kronprinsesse Märtha, og er ei meget god bok. Isaksen har forfatta fleire bøker, og artikler for magasiner i inn- og utland. Hans nyaste publikasjon er Ingrid Alexandras arv som kom ut i april.

La meg begynne med ein personleg meining: Denne boka leser du ikkje om du er ny innan kongeleg historie. Eg har lest om og nærmast studert kongeleg historie i nærmare 20 år, og denne boka gjekk til tider meg over hodet. Google blir din bestevenn om du begynner med denne.

I dei fleste kongeleg bøker og biografier blir det skrevet om menn, og deira veg til trona. I dag har me ei regjerande dronning i Europa, dronning Margrethe II av Danmark, men med tid og stunder vil det vera fleire kvinnelege monarker. Arverekkefølgen i dei europeiske konge- og fyrstehusa ser i dag slik ut:

* Noreg: Harald V (1991-), Haakon, Ingrid Alexandra
* Sverige: Carl XVI Gustaf (1973-), Victoria, Estelle
* Danmark: Margrethe II (1972-), Frederik, Christian
* Storbritannia: Charles III (2022-), William, George
* Belgia: Philippe (2013-), Elisabeth
* Nederland: Willem-Alexander (2013-), Catharina-Amalia
* Luxembourg: Henri (2000-), Guillaume, Charles
* Spania: Felipe VI (2014-), Leonor
* Monaco: Albert II (2005-), Jacques
* Liechtenstein: Hans Adam II (1989-), Alois, Joseph

I Noreg har kongefamilien tilgang til fleire imponerande juveler, og det boka handler om er korleis dei kom til oss. Vårt kongehus er ungt samanlikna med mange andre, og har linjer til blant anna Sverige, Danmark og Storbritannia. Tiaraer går frå kvinne til kvinne, mor til dotter, svigermor til svigerdotter også vidare. Eg gir eit eksempel: Prinsesse Ingeborg av Sverige hadde tre døtre og ein son. Den eldste dottera gifta seg med ein dansk prins, den tredje dottera vart belgisk dronning (for ein meget kort periode), sonen gifta seg borgerlig fleire gonger, medan den andre dottera vart vår kronprinsesse Märtha. Prinsesse Ingeborg hadde bestemt at smaragdsmykkene skulle ho gi til dottera då ho vart dronning av Noreg. I 1940 ombestemte ho seg då kronprinsesse Märtha måtte flykte til USA på grunn av andre verdskrig. På Centralbanestationen i Stockholm ga prinsesse Ingeborg smaragdsmykkene til dottera som ein sikkerhet for dei usikre tidene som venta. Viss kronprinsesse Märtha trengte penger i USA kunne ho selge smykkene. Det skjedde ikkje, og smaragdsmykkene kom heim til Noreg etter krigen. For dei som kjenner historien om kronprinsesse Märtha så døydde ho før ho vart dronning så det er godt mogleg smykkene ikkje hadde kome til Noregs kongefamilie i det heile tatt. I dag er det nettopp smaragdtiaraen dronning Sonja bruker til dei største begivenhetene.

Boka er spekka med informasjon, men til og med eg har lært noko. Det har ikkje slått meg før eg las denne boka at diademet prinsesse Ingrid Alexandra bærer på sine første offisielle portrett var det siste prinsesse Ingeborg bar. I 1958 var kong Haralds mormor, prinsesse Ingeborg, i Oslo på dåverande kronprins Haralds myndighetsdagsfeiring. 3 veker seinare døydde ho. Det må ha vore spesielt for kong Harald å vite at det siste diademet hans elskede mormor bar var det same diademet hans barnebarn bar då han førte ho inn på hennar myndighetsdagsfeiring.

Andre ting som fascinerer meg er dynasti-ekteskap. Når eg skal forklare kongelege for andre så bruker eg å si at dei fleste er i slekt med kvarandre fordi dei fleste stammer enten frå dronning Victoria av Storbritannia eller kong Christian IX av Danmark. I dag er det kjærleiken som rår, men i fleire tilfelle kjente bruden og brudgommen knapt kvarandre. Luxembourgs tidlegare storhertugpar, Jean og Josephine-Charlotte (kong Haralds kusine) vart tvangsgifta skriver Trond Norén Isaksen. Eg har lite kunnskap om den luxembourgske storhertug-familien, men dette har eg seriøst lyst å lese meir om.

Boka inneheld over 250 illustrasjoner av kjente og ukjente kongelege. Dei beste bileta etter mitt syn er bileta frå bryllup og fødselsdager kor fotografen har samla gjestene til fellesbilete. Historien og slektsskapene ryker ut frå bileta, og eg kan simpelthen ikkje sjå meg mett på dei. Eg har og studert nok bilete av kongelege til å vite kven dei fleste er utan å sjå på bileteteksten. Om du har kome så langt i denne alt for lange teksten så innser du kanskje nå at eg er eigentleg ikkje så interessert i juvelene. Det er slektsskap eg er interessert i, men opprinnelsen til juvelene er interessant. Hvilke diademer og tiaraer våre kongelege vil bære i årenes løp blir spennande, og nå som eg veit meir om dei kan eg faktisk glede meg over at eit gammelt diadem eller tiara blir brukt om igjen.

XOXO

| Forfatter: Trond Norén Isaksen | Utgitt: 2023 | Format: Innbundet, 551 sider | Forlag: Bonnier |

Ingen kommentarer:

Legg inn en kommentar